Ik kwam, ervoer en ging............

Hallo beste lezers,

Ik kwam:
Met zoveel ideeën, illusies, plannen, energie, (vermeende) kennis, hoop, ervaring, enthousiasme, verdriet, herinneringen, gedachtes, spanning, (on)kunde en “alleen” op pad. Doel: Een klein deel van de wereld een klein beetje beter maken. Meer niet. Dat lijkt niet te veel gevraagd.
Na 18 maanden, de tijd is gevlogen, is er veel gebeurd.
Mijn eerste ervaringen met Afrika als continent, zijn indrukwekkend. Wat een schoonheid, de enorme vlaktes, uitgestrektheid, natuur, beesten, het weer, de zon, de zee, de omkoperijen, de schandalige verrijking van de parlementariërs en de president, de toch ontluikende democratie, de herrie van alle soorten kerken, de rommel, de vervuiling van grond en water. Alles lijkt toch in harmonie te leven in dat grote park, Kenia hetend. Entree: U$40 voor 3 maanden. Daar kun je in Nederland net voor 1 dag de Efteling in, misschien?
Ook mensen leven in harmonie: christenen, moslims (alle categorieën), katholieken, diverse andere geloven. In winkels achter de kassa met burqa, hijab of niqab. Het is geen probleem. Er zijn veel zaken die aandacht vragen, maar het land is pas 40 jaar zelfstandig.

Er is veel teleurstelling in deze periode geweest. Met name met betrekking tot de Youth Polytechnic. Jammer dat ze niets hebben overgenomen van wat ik voorstelde en dat wat er aan ideeën is gegeven, zeker niet beklijfd. (ik weet geen beter woord voor sustainable). Jammer. Blijkbaar speelde geld een belangrijkere rol. Jammer voor mij. Maar eigenlijk veel erger voor hen. Al een jaar verloren en dan nog een extra half jaar geen gebruik maken van de (door henzelf uitgezochte) ervaring. Wat een verspilling die vooral ook de gemeenschap ten goede zou zijn gekomen. En daar is de YP toch een onderdeel van. De stammenstrijd en het niet tegenspreken van de voorzitter spelen daarin een erg grote rol.
Het heeft me veel moeite gekost om die houding van de YP te accepteren. Kijk op: http://www.vso.org.uk/about/cprofiles/kenya_sjoerd.asp voor informatie over mijn project (gegevens mei 2006)

Maar de rol die VSO speelde in het totale traject, was teleurstellender. Al die kennis aanwezig en niets wordt ermee gedaan. Ik heb geraagd om iets meer, ander werk erbij. Ik weet dat er andere projecten waren waar ik naartoe had kunnen gaan, maar ik heb geen voorstel gekregen. Dat is misschien nog wel lastiger te verwerken dan de houding van de YP. VSO is toch een instelling met jarenlange ervaring in ontwikkeling?

Het met iets meer dan 23 kilogram spullen vertrekken en dat min of meer nog steeds hebben vind ik een hele prestatie. Ik neem dan mijn duikuitrusting en alle studieboeken en naslagwerken die daarbij horen even niet mee. Ik mis eigenlijk niets. We hebben allemaal zoveel, maar hebben we het nodig? Ik heb mijn laptop, mijn 8000 muzieknummers, mijn tijd. Zoveel tijd heb ik nog nooit gehad om te lezen, schrijven en slapen. Ik heb hier meer gelezen in ongeveer alle genres dan in de vele jaren ervoor.
De dagen zijn kort, eigenlijk altijd tussen de 12 en 13 uur licht (winter en zomer). Dus vroeg op en vroeg naar bed. Dat is wel wennen, die korte dagen, altijd. Nauwelijks verschil tussen zomer en winter, behalve de temperatuur en vochtigheid. Beiden lopen naar de zomer op. Een koude douche: dat is wennen, zomers geen probleem, maar ´s winters best even naar adem happen.

Er zijn ook veel overwinningen. Het hier kunnen zijn en leven. Kon ik het wel, ik had geen idee waar ik aan begon. Lange tijd weg zijn uit Nederland, mis ik het? Neen, niet als land. Natuurlijk mis ik mijn kinderen, kleinzoon, familie en vrienden. Je kinderen bijstaan in hun vragen en plannen. Dat gaat moeilijker en is op deze afstand met weinig internet, niet makkelijk. Dat ik dat minder kan doen, ja, dat geeft me eigenlijk wel eens een onbehagelijk gevoel: was ik er maar, dan………………(vul maar in). Natuurlijk nemen ze hun eigen (goede) beslissingen, weten ze wat ze willen en wat zouden moeten doen, ze zijn volwassen. Maar toch. Ik ben erg trots op wat ze doen en hoe ze het doen!
De gesprekken met vrienden, familie, studieclub, je hockeyteam, het bedrijf waar je voor werkte. Soms de fles wijn op tafel en even je hart luchten, heerlijk!

Ik ben rustiger geworden, wat niet betekend dat ik minder kritisch ben, ik ben makkelijker in het accepteren van veranderingen. Dat is in de Keniaanse gemeenschap ingeburgerd. Je leeft van dag tot dag. Plannen, ik heb het eerder geschreven, is onbekend. Ik stuurde wat mensen een mailtje dat ik eind september een borrel heb als afscheid. ”Is dit een grap”, “wel erg vroeg hoor”, “herinner me er t.z.t nog maar een keer aan” waren de opmerkingen die ik terug kreeg. Nou dat doen we dan maar. Ik leer, resp. accepteer het nog wel een keer, misschien.

Het ontmoeten van andere mensen uit vele culturen en landen is een waar geschenk. Wat een vreemd pluimage bij elkaar geraapt en wat hebben we het nodige gemeen je steekt veel van elkaar op: Indiërs, Engelsen, Amerikanen, Canadezen, Kenianen, Filippijnen en Nederlanders. Het dichterbij brengen van culturen, ideeën en ervaringen is een verrijking. Zeker als je daar dan ook nog een aantal zeer leuke vakantie adressen bij krijgt.

In november zijn verkiezingen. En wat je nu zou verwachten is dat vooral de jeugd zich roert om te gaan stemmen. Of althans, zorgt dat ze een identificatie hebben die ze het recht geeft om te stemmen. Helaas, het gebeurt niet. Te veel werk, te lange rijen. Dat zijn wel de mensen die over 10 of 15 jaar het land moeten gaan leiden. Het in mijn vorige weblog genoemde boek van The Trouble With Africa” van Robert Calderisi geeft een aantal reden voor deze houding.
Maar een van zijn belangrijkste conclusies is dat als de inwoners van een land niet willen dat het systeem, de regering of wat dan ook verandert, dan gebeurt er niets.
De mensen moeten opstaan en zeggen: “we willen dat dit of dat veranderd!” Kijk naar het oude Oostblok. En er zijn veel meer voorbeelden. Afrika heeft nog een lange weg te gaan, maar hulpvoedsel en geld helpt daar niet bij. Stoppen dus. Kenia heeft een enorme rijkdom, maar het wordt totaal verkeerd gebruikt. Dat moeten de mensen zelf gaan inzien en daar wat aan gaan doen. Tot dan: handen af en commentaar leveren op het exorbitante verrijkingsgedrag van regeringen en parlementen.

De gesteunde projecten blijf ik volgen en zal in mijn vervolg van deze publicaties, maar dan uit Tanzania, de voortgang blijven melden. Kenia is afgesloten, boek dicht.
1. Stichting Mama Mzungu: http://www.mama-mzungu.nl/index.html
2. Shanzu: http://www.shanzu.org/
3. ACTS: http://www.acts-kenya.org/
4. Tototo Project Majengo: http://www.freewebs.com/tototoproject

Ik ging:
Ik ging met weemoed. Het was een fijn leven, een lastig project, ik heb zeer waardevolle vrienden gekregen en relaties gemaakt. Het wonen was prima, jammer van de lawaaikerken.
De mensen aardig, hulpvaardig, vaak toch wel wat geïnteresseerd in je portemonnee. Ik heb veel verschillende “skills” verbetert, verdiept, verbreed, geleerd. Ik heb respect voor de Kenianen, overleven is een “skill”. In de slum achter mijn huis wordt weer gewoon gebouwd.

Het was een geweldige ervaring, om nooit te vergeten. Dus later in die rolstoel, hoef ik nooit te zeggen: “ik had altijd nog naar Afrika gewild”.

Tot in Tanzania!

Sjoerd